Uczestniczyliśmy w konsultacjach prezydenckiego projektu ustawy o asystencji osobistej

19 stycznia 2024 r. przedstawiciele Fundacji Prawo i Partnerstwo wzięli udział w spotkaniu, którego celem było doprecyzowanie i analiza opinii dotyczących projektu ustawy o asystencji osobistej. Omówione zostały zagadnienia o kluczowym charakterze, kwestie podniesione przez wiele podmiotów, jak również aspekty, w odniesieniu do których otrzymano sprzeczne stanowiska. Spotkanie zorganizowała Kancelaria Prezydenta RP.

Same konsultacje trwały od końca listopada do 22 grudnia 2023 r.  Punktem wyjścia do prac nad projektem była koncepcja asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami przygotowana w ramach prac Narodowej Rady Rozwoju, której reprezentanci prowadzili styczniowe spotkanie. Rozwiązanie ustawowe asystencji osobistej w założeniu ma zagwarantować ciągłość usługi asystencji oraz dostęp do niej, co stanowi jeden z postulatów środowisk osób z niepełnosprawnościami.

Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy, zasadniczym jego celem jest  „systemowe uregulowanie korzystania przez osoby z niepełnosprawnościami z usługi asystencji osobistej i stworzenie w ten sposób trwałych warunków dla osób z niepełnosprawnościami do realizacji możliwie pełnego samodzielnego życia. Usługa asystencji osobistej polega na udzielaniu wsparcia osobie mającej długotrwale naruszoną sprawność w wykonywaniu czynności, których nie może wykonać na równi z innymi osobami. Celem usługi asystencji osobistej jest realizacja prawa do aktywnego włączenia i udziału w życiu społecznym, w tym pełnienia ról społecznych i zawodowych, ze szczególnym uwzględnieniem wolności osobistej i niezależności w życiu codziennym”.

Zespół Fundacji Prawo i Partnerstwo realizując projekt „Nauka na rzecz efektywnego wejścia na rynek pracy wykształconych autystów” bada m.in. problem aktywizacji zawodowej wykształconych osób w spektrum autyzmu. Jednym z realizowanych zadań jest wyszkolenie asystentów takich osób, którzy będą wsparciem w życiu codziennym, ale też w obowiązkach zawodowych. Z tego też względu, gdy projekt ustawy o asystencji osobistej został opublikowany do konsultacji, zespół zapoznał się z nim i przesłał uwagi doskonalące. W następstwie tego Fundacja otrzymała zaproszenie do wzięcia udziału w zdalnym spotkaniu.

Uczestniczyli w nim reprezentanci Narodowej Rady Rozwoju i przedstawiciele organizacji zgłaszających uwagi. Z ramienia Fundacji Prawo i Partnerstwo w spotkaniu udział wzięli prof. dr hab. Maciej Perkowski, dr Maciej Oksztulski, mgr Wojciech Zoń i Wiktoria Sadlej (uczestniczka szkolenia na asystentów). Była to okazja do wysłuchania uwag innych osób, a także doprecyzowania kwestii budzących wątpliwości, jak możliwość świadczenia usług asystencji przez członków rodziny, liczby godzin asystencji przypadającej na osobę korzystającą ze wsparcia, zatwierdzanie asystentów czy zakresu czynności wykonywanych przez asystentów. Organizatorzy zapewnili, że część zgłaszanych uwag udało się już uwzględnić w projekcie, a część będzie przedmiotem dalszych analiz.