projekt • badania • wsparcie
Nauka na rzecz efektywnego wejścia na rynek pracy wykształconych autystów
INSPIRACJA
dr Maciej Oksztulski
Projekt dotyczy wspierania zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu. Jego celem jest zaproponowanie i upowszechnienie systemowych rozwiązań służących poprawie wejścia na rynek pracy wykształconych osób ze spektrum autyzmu, które kończą studia wyższe.
Inspiracją wyjściową było doświadczenie z rozwojem naukowym i badaniami realizowanymi przez dr. Macieja Oksztulskiego – osobę niemówiącą ze spektrum autyzmu (i na temat szerokiego zakresu uwarunkowań jego funkcjonowania, zwłaszcza prawnych)…
Co u nas?
Komu potrzeba jest nauka – debata z udziałem dr Macieja Oksztulskiego
Komu potrzebna jest nauka? Na te pytanie starali się odpowiedzieć organizatorzy i uczestnicy debaty organizowanej przez Centrum Popularyzacji Nauki Uniwersytetu w Białymstoku.
Nauka, rozwój i kariera nie znają barier, jeśli towarzyszy im dobra wola, życzliwość i wrażliwość
W spotkaniu wzięli udział m.in. Rzecznik Praw Obywatelskich prof. Marcin Wiącek, naukowcy z Wydziału Prawa UwB, terapeuci i osoby w spektrum autyzmu. – Nie ma co czekać, trzeba świat czynić lepszym – mówił prof. Maciej Perkowski z Wydziału Prawa UwB.
Zaproszenie na seminarium – 01.03.2023 r.
Fundacja Prawo i Partnerstwo, Fundacja Oswoić Świat oraz Wydział Prawa Uniwersytetu w Białymstoku mają przyjemność zaprosić na Seminarium wprowadzające projektu „Nauka na rzecz efektywnego wejścia na rynek pracy wykształconych autystów”.
Autyzm w Polsce
Jak wynika z danych Ministerstwa Edukacji Narodowej, w 2015 r. diagnozę Autism Spectrum Disorder (ASD) miało 15553 uczniów, co przekładało się na blisko 783,7 mln zł subwencji oświatowej. W 2019 r. ich liczba wzrosła do 26143, a łączna kwota subwencji oświatowej osiągnęła 1,39 mld zł.
Autyzm na świecie
Co do występowania Autism Spectrum Disorder (ASD) w Europie i na świecie to statystyki różnie się kształtują. Zastanawiamy się, jak częste jest to zaburzenie. Dane statystyczne co do tego różnią się w zależności od szerokości geograficznej…
Autyzm – wprowadzenie
Autyzm lub spektrum autyzmu charakteryzuje się trudnościami w relacjach z ludźmi, a także komunikacji. Autism Spectrum Disorder (ASD) nie jest chorobą, ale zaburzeniem rozwoju, co oznacza, że cała ścieżka rozwoju osoby autystycznej jest inna od standardowej.
Cele realizacji projektu
Cele szczegółowe
Cel nr 1
Opis i wyjaśnienie przepisów prawa polskiego dotyczącego wspierania zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu.
Cel nr 2
Opis i wyjaśnienie przepisów prawa Unii Europejskiej właściwego wobec wspierania zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu.
Cel nr 3
Opis i wyjaśnienie przepisów prawa międzynarodowego właściwego wobec
wspierania zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu.
Cel nr 4
Wyjaśnienie, w jakim zakresie obecne przepisy właściwe wobec wspierania
wykształconych osób ze spektrum autyzmu odpowiadają potrzebom tej grupy osób.
Cel nr 5
Opis i wyjaśnienie praktycznego podejścia instytucji rynku pracy do zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu odpowiadają potrzebom tej grupy osób.
Cel nr 6
Wyedukowanie osób mogących stanowić wsparcie asystenckie wykształconych osób ze spektrum autyzmu.
Cel nr 7
Zdiagnozowanie istnienia potrzeby zmiany przepisów obejmujących wspieranie zatrudnienia wykształconych osób ze spektrum autyzmu i przygotowanie rekomendacji.
Cel nr 8
Upowszechnienie ustaleń badawczych i propozycji zmian w publikacjach, stronie internetowej, mediach społecznościowych, podcastach i innych materiałach, a także w ramach planowanej konferencji pozwoli realnie wpłynąć na poprawę ww. zakresie.
Odniesienia społeczne
Autyzm jest zaburzeniem neurorozwojowym, wpływającym całościowo na rozwój i funkcjonowanie osoby. Przyczyny autyzmu nie są w pełni znane. Obecnie wyróżnia się różnorodne formy kliniczne, które łącznie określa się jako całościowe zaburzenie rozwojowe (12-C) lub zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD). Autyzm diagnozuje się coraz częściej, choć dane na ten temat są niepełne. Szacuje się, że w Polsce autyzm wykrywany jest u 1 na 150 dzieci. Dane krajowe ciągle ulegają zmianie, ale szacuje się, że liczba osób chorych na autyzm wynosi kilkadziesiąt
tysięcy. W Europie żyje z tą chorobą ok. 5 mln osób. Do kluczowych obszarów zaburzeń rozwojowych należy tu zaliczyć:
Relacje społeczne – osoby te mają trudności z nawiązywaniem kontaktów i przestrzeganiem reguł społecznych oraz ze zrozumieniem reakcji i emocji innych ludzi oraz często wyrażają uczucia w nietypowy
sposób.
Komunikacja – osoby te mogą w ogóle nie mówić albo mieć ograniczony zasób słów; mogą też mówić płynnie, ale mieć trudności z wyrażaniem abstrakcyjnych pojęć. Nie potrafią kompensować tego gestem ani innymi formami przekazu.
Wyobraźnia – inaczej funkcjonująca wyobraźnia powoduje, że osoby nie potrafią się bawić na niby, naśladować zachowania innych; przejawiają opór przed zmianami w otoczeniu przebiegu aktywności; mają
dziwne zainteresowania i pasje.
Wiele osób z ASD wykazuje nadwrażliwość lub ograniczone reakcje na bodźce dotykowe,
bólowe, słuchowe, wzrokowe i zapachowe. Do najczęściej występujących chorób współistniejących należy zaliczyć epilepsję, zaburzenia mowy oraz upośledzenie umysłowe. Wśród osób ze spektrum autyzmu wyróżniają się autyści wysokofunkcjonujący, którzy mimo tego, że przejawiają wiele zaburzeń, to jednak ich poziom funkcjonowania można zwykle uznać za przynajmniej stosunkowo dobry.
Zaburzenia ze spektrum autyzmu to niepełnosprawność niewidoczna, nieoczywista.
Osoby nim dotknięte często nie mają widocznych znamion niepełnosprawności z uwagi na odmienność ich zachowania postrzegane są jako dziwaczne, niedostosowane. Z kształceniem i zatrudnianiem osób ze spektrum autyzmu związane są problemy związane z tym, że jest to niepełnosprawność trudna do ustandaryzowania.
Praca zapewnia niezależność materialną i osobistą, daje poczucie satysfakcji oraz samorealizacji
Szczególnego znaczenia nabiera ona w przypadku osób z niepełnosprawnościami, których możliwości zatrudnienia determinują często dysfunkcje. Zapewnienie odpowiednich warunków pracy sprzyja ograniczeniu kosztów społecznych w porównaniu do utrzymywania osoby z niepełnosprawnością biernej zawodowo.
Osoby zaangażowane w projekt
Zespół projektu
Dr Maciej Oksztulski
Dr Maciej Oksztulski urodził się 30 stycznia 1991 roku w Białymstoku. Absolwent IV Liceum Ogólnokształcącego im. K. Norwida w Białymstoku. Jako osoba niemówiąca ze spektrum autyzmu w 2010 roku jako pierwszy autysta niemówiący w Polsce zdał maturę.
Danuta Oksztulska
Członek Zarządu Fundacji Oswoić Świat, której misją jest niesienie profesjonalnej pomocy dzieciom i dorosłym osobom z autyzmem i innymi niepełnosprawnościami i ich rodzinom.
Prof. dr hab. Maciej Perkowski
Prawnik, pracownik badawczo-dydaktyczny Wydziału Prawa Uniwersytetu w Białymstoku, prezes Fundacji Prawo i Partnerstwo, doświadczony naukowiec, autor ponad 200 publikacji naukowych, kierownik Katedry Prawa Międzynarodowego Publicznego i Europejskiego UwB.