Nasz badacz w Radzie osób z niepełnosprawnościami

Wykształcony autysta i badacz w naszym projekcie dr Maciej Okszulski został powołany przez Rzecznika Praw Obywatelskich prof. Marcina Wiącka do Rady osób z niepełnosprawnościami. Zadaniem Rady, oprócz funkcji doradczo-konsultacyjnej, jest wspieranie Rzecznika w monitorowaniu wdrażania Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.

Jak informuje na swojej stronie Rzecznik Praw Obywatelskich Radę tworzą 33 osoby, w tym 31 osób z różnymi niepełnosprawnościami z całej Polski. Jest to Rada samorzeczników, nie organizacji pozarządowych.

Rada osób z niepełnosprawnościami

W trakcie pierwszego spotkania Rady, które odbyło się 5 czerwca 2024 r. w Biurze RPO, Marcin Wiącek przypomniał, że Rzecznik Praw Obywatelskich jest organem, którego odpowiedzialność za ochronę praw osób z niepełnosprawnościami jest szczególna, gdyż jest organem odpowiedzialnym za monitorowanie wdrażania postanowień Konwencji o prawach osób z niepełnosprawnościami.

Naszym zadaniem i obowiązkiem jest obserwowanie otaczającej nas rzeczywistości i nieustanne apelowanie do władzy, organów państwa o odpowiednie wdrażanie postanowień Konwencji, ale i kierowanie się filozofią leżącą u podstaw Konwencji odwołującej się do godności człowieka, równych i niezbywalnych praw rodziny ludzkiej – mówił.

Przypomniał też, że jednym z podstawowych obowiązków władzy wynikających z Konwencji jest pełne włączenie osób z niepełnosprawnościami i organizacji reprezentujących ich prawa w procesy decyzyjne podejmowane na każdym szczeblu władzy publicznej.

 Chciałbym, żebyśmy na forum Rady dyskutowali o tematach, które powinny wybrzmieć z tego gmachu w kierunku parlamentu, rządu, samorządów czy jakiejkolwiek innej instytucji – zaznaczył i dodał, że zamierzeniem BRPO jest konsultowanie z Radą wszystkich zagadnień podejmowanych w biurze, które dotyczą sytuacji osób z niepełnosprawnościami. – Chciałbym, żeby państwo służyli nam swoją radą kiedy będziemy apelować do władzy i oceniać jej działania, zwłaszcza w obszarze wdrożenia Konwencji – dodał.

Zapewniał, że członkowie Rady są częścią jego urzędu.

Serdecznie za to dziękuję i poczytuję to jako ogromny zaszczyt – zakończył swoje wystąpienie Rzecznik.

Do zadań Rady należy w szczególności:

1) identyfikowanie obszarów, w których istnieje potrzeba podjęcia działań na rzecz wdrażania Konwencji;
2) przedstawianie Rzecznikowi Praw Obywatelskich rekomendacji systemowych działań w obszarze praw osób z niepełnosprawnościami wynikających z Konwencji;
3) opiniowanie i wspieranie działań na rzecz dostępności Biura Rzecznika Praw Obywatelskich;
4) proponowanie tematów niezależnych badań, o których mowa w art. 17b pkt 2 ustawy z dnia 15 lipca 1987 r. o Rzeczniku Praw Obywatelskich;
5) inicjowanie akcji społecznych mających na celu:

   a) podniesienie świadomości społeczeństwa w sprawach dotyczących osób z niepełnosprawnościami;
   b) wzmacnianie poszanowania praw i godności osób z niepełnosprawnościami;
   c) promowanie dobrych praktyk dotyczących ochrony praw osób z niepełnosprawnościami;
   d) zwalczanie stereotypów, uprzedzeń i szkodliwych praktyk wobec osób z niepełnosprawnościami, w tym związanych z płcią i wiekiem, we wszystkich dziedzinach życia.

Jeden z członków Rady – dr Maciej Oksztulski to naukowiec, samorzecznik i badacz w naszym projekcie. To także pierwszy w Polsce niemówiący autysta, który obronił rozprawę doktorską. Zainteresowania zawodowe doktora obejmują prawo międzynarodowe, prawa człowieka, prawa osób z niepełnosprawnościami, ze szczególnym uwzględnieniem praw osób ze spektrum autyzmu.  

dr Maciej Oksztulski z mamą Danutą

– Osoby z autyzmem mają takie same prawo do nauki jak pozostali studenci. W praktyce trudno tę równość uzyskać. Studiujący autyści na ogół pozostają nieuspołecznieni i zagubieni. Osoby ze spektrum autyzmu odnajdują się na uczelni wówczas, gdy zostaną zapewnione specyficzne warunki kształcenia, które pomogą im godnie funkcjonować – mówił podczas seminarium „Pozytywna dyskryminacja? Nauka na rzecz efektywnego wejścia na rynek pracy wykształconych autystów” dr Maciej Oksztulski. Jako przykład podał swoją „akademicką historię” na Wydziale Prawa Uniwersytetu w Białymstoku. Tutaj zdobył tytuł magistra, tutaj obronił rozprawę doktorską, międzyczasie realizując np. projekty badawcze. – Jako autysta nie pasowałem do schematu i schemat musiał się otworzyć na mnie (…) Niegdysiejsze marzenia zrealizowałem z naddatkiem, ale pojawiły się kolejne – mówił.

dr Maciej Oksztulski z mamą Danutą

Źródło tekstu i zdjęcia: https://bip.brpo.gov.pl